Alle bladeren zijn van de bomen gevallen en het wordt koud. Het is herfst in de moestuin.
Wat doe je met al die bladeren?

Je kunt kiezen uit vier mogelijkheden: laten liggen, in de groencontainer en afvoeren, in de compostbak doen, of bladaarde van maken.

Schuilplekje voor egels

Laten liggen heeft mijn eerste voorkeur: lekker makkelijk, en de kale grond krijgt zo een warm dekentje voor de winter. Insecten, kikkers en egels kunnen er veilig in schuilen. En een deel vergaat vanzelf. En met de hulp van regenwormen. We hebben eigenlijk erg veel blad, dat in de harde storm alle kanten op waait. Dan moeten we alles weer netjes terug harken, en zo blijven we bezig. We zijn wel goed, maar niet gek.

In de groencontainer doen en afvoeren is een goede optie. Je voert het af in de juiste container en ergens anders wordt het omgezet in biomassa. Maar… we kunnen de bladeren heel goed in moestuin gebruiken! Dus: in de compostbak? Ja, dat is een goed idee. Je compostbak lust best wat bladeren. Waarschijnlijk zit je compostbak al aardig vol en passen er nog maar een paar scheppen bladeren bij. Goed zo. En als je nog bladeren over hebt?

Wat doe je met de rest van de bladeren?

Daar maak je bladaarde van. Dat is een soort compost of humus die alleen gemaakt is van dode bladeren. In blad-aarde zitten niet zo heel veel voedingstoffen, maar je krijgt wel een mooie verbeteraar voor de grond waar je groenten op verbouwt, die absoluut onkruidvrij is. Het principe is eenvoudig: je verzamelt bladeren en laat ze rotten en vergaan. Bladeren kun je langzaam in hun eigen tempo laten vergaan, maar je kunt ze ook sneller laten rotten.

De langzame manier (die ook veel ruimte kost):

Maak een korf van kippengaas en doe daar alle afgevallen bladeren in. Twee tot drie jaar niet meer naar omkijken, en je bladaarde is klaar. Bladeren van de eik, kastanje, coniferen en naaldbomen hebben extra veel tijd nodig om te vergaan. Je zou het proces nog kunnen verspoedigen door het uit te spreiden en er met een motormaaier over heen te gaan en wat gemaaid gras toe te voegen, maar er is een snellere manier. Let op:

De snelle manier

Schep bladeren van zoveel mogelijk verschillende soorten bomen in een plastic afvalzak. Bladeren van verschillende bomen brengen ieder hun eigen combinatie van voedingstoffen mee. Het rottingsproces gaat sneller als de bladeren vochtig en warm zijn. Doe daarom in elke zak een liter water en bind de zak dicht. Prik nu een paar gaten in de zak en leg hem in een hoek van je tuin. Het liefst op een plek waar de zon bij kan. Regelmatig omkeren tot je compost klaar is. Hij is klaar als hij donker en kruimelig is. Dan kun je hem door de grond scheppen.

Ga naar bladaarde maken voor kinderen.